Bước đi tiền tệ cuối cùng của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) trong năm 2025 đã mang lại cho thị trường một bức tranh rõ ràng hơn - dù vẫn chưa trọn vẹn - về hướng đi dự kiến của lãi suất trong năm tới.
Triển vọng năm tới tiếp tục bao trùm bởi áp lực lạm phát, những bất ổn của thị trường lao động và sự chuyển giao quyền lực tại Fed, khi Chủ tịch Jerome Powell khép lại nhiệm kỳ được ghi dấu bởi mối quan hệ nhiều sóng gió với Nhà Trắng.
Quyết định cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản tại cuộc họp tháng 12 nhìn chung phù hợp với dự đoán của thị trường. Trong số các thành viên Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), có chín người bỏ phiếu ủng hộ mức cắt này, một người lựa chọn cắt giảm mạnh hơn, trong khi hai người muốn giữ nguyên lãi suất.
Tại cuộc họp báo sau đó, ông Powell cho biết lãi suất hiện đã nằm trong “vùng trung tính”, một tín hiệu khiến một số nhà quan sát cho rằng Fed có thể đang tiến gần đến điểm kết thúc của chu kỳ nới lỏng, bất chấp thực tế là chỉ có hai phiếu phản đối việc cắt giảm tại cuộc họp vừa qua.
Tuy nhiên, bài phát biểu của ông Powell - đan xen nhiều cảnh báo về lạm phát vẫn ở mức cao và những “rủi ro suy giảm đáng kể” của thị trường lao động - cho thấy lộ trình của Fed trong năm 2026 rốt cuộc sẽ phụ thuộc vào việc hai mục tiêu song song của họ diễn biến ra sao trong những tháng tới.
Lãi suất có thể thay đổi thế nào trong năm 2026?
Nhờ triển vọng tăng trưởng GDP được cải thiện vừa phải và các dự báo lạm phát chậm lại, bộ phận nghiên cứu của Goldman Sachs cho rằng các quan chức Fed sẽ “làm chậm tốc độ nới lỏng trong nửa đầu năm tới”. Nhà kinh tế trưởng Jan Hatzius dự báo Fed sẽ tạm dừng vào tháng 1, sau đó cắt giảm lãi suất vào tháng 3 và tháng 6, đưa lãi suất cuối chu kỳ về vùng 3-3,25%.
Chính những điều kiện mà Fed tự dự liệu cũng đang củng cố quan điểm rằng năm 2026 có thể chứng kiến nhiều đợt cắt giảm lãi suất hơn so với ba lần trong năm 2025. Trong Báo cáo Dự báo Kinh tế, FOMC kỳ vọng tăng trưởng mạnh hơn, tỷ lệ thất nghiệp nhìn chung ổn định và lạm phát tiếp tục hạ nhiệt, dù đồng thời lưu ý rằng các dự báo này vẫn tiềm ẩn mức độ bất định đáng kể.
Theo công cụ FedWatch của CME, tính đến giữa tháng 12, xác suất Fed giữ nguyên biên độ lãi suất mục tiêu tại cuộc họp cuối tháng 1 vào khoảng 75%. Tuy nhiên, mức độ đồng thuận này nhanh chóng suy giảm và phân hóa khi các dự báo được kéo dài sang những tháng tiếp theo trong năm.
Thậm chí, một bộ phận đáng kể người tham gia trên Polymarket còn đặt cược vào khả năng Fed tăng lãi suất tại một thời điểm nào đó. Các chuyên gia trao đổi với Newsweek cho rằng sự thận trọng vẫn sẽ là kim chỉ nam khi Fed phải cân đối giữa lạm phát và một thị trường lao động bấp bênh trong năm 2026.
“Người tiêu dùng nên kỳ vọng Fed sẽ tiếp tục theo đuổi lập trường thận trọng, chỉ nới lỏng lãi suất trong giới hạn mà nền kinh tế cho phép. Nếu lạm phát hạ nhiệt và thị trường lao động ổn định hơn, Fed có thể hành động dứt khoát hơn, song tiến trình điều chỉnh vẫn sẽ diễn ra từng bước”, ông Rodney Williams, Chủ tịch kiêm đồng sáng lập nền tảng tài chính cộng đồng SoLo Funds, nhận định.
Trong bài phát biểu ngày 10/12, ông Powell cảnh báo thị trường lao động đang đối mặt với “những rủi ro suy giảm đáng kể”, đồng thời cho rằng đà gia tăng thất nghiệp thời gian qua phần nào được kìm hãm bởi sự sụt giảm mạnh của nguồn cung lao động, xuất phát từ nhập cư thấp hơn và tỷ lệ tham gia lực lượng lao động giảm.
“Chúng tôi cam kết mức lạm phát 2% và sẽ đạt được lạm phát 2%. Nhưng đây là một tình huống phức tạp, khác thường và khó khăn, khi thị trường lao động cũng chịu áp lực và việc tạo ra việc làm thậm chí có thể là âm”, Chủ tịch Powell nói.
Theo báo cáo mới nhất của Bộ Lao động Mỹ, lạm phát hàng năm đã giảm xuống 2,7%, từ mức 3% hồi tháng 9 và thấp hơn mức tăng nhẹ từng được dự báo.
Ông Joshua Rowley, học giả Gibbs và nghiên cứu viên tại Trung tâm Mercatus thuộc Đại học George Mason, nói với Newsweek rằng nếu giá cả tăng nhanh hơn, phe “diều hâu” trong FOMC sẽ có thêm cơ sở để giữ lãi suất ở trên mức trung tính.
Ông Williams cũng bổ sung rằng việc nới lỏng quá sớm “có thể nghe như tin tốt bề ngoài, nhưng với hàng triệu người Mỹ sống dựa vào từng kỳ lương, nó chỉ mang lại chút nhẹ nhõm rất nhỏ”.
“Trên nền tảng tài chính cộng đồng của chúng tôi, số lượng thành viên vay tiền chỉ để trang trải thực phẩm, tiền thuê nhà và các hóa đơn thiết yếu đang ở mức cao nhất từ trước đến nay. Điều này phản ánh một nền kinh tế nơi các hộ gia đình đang bị kéo căng và việc điều chỉnh lãi suất đơn thuần không thể lấp đầy khoảng trống đó”, ông cho biết.
Chuyển giao ghế Chủ tịch Fed làm gia tăng bất định
Ông Rowley cho rằng các tính toán của Fed còn có thể bị ảnh hưởng bởi quá trình chuyển giao lãnh đạo vào tháng 5, khi nhiệm kỳ sáu năm của ông Powell kết thúc và một người kế nhiệm do Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm sẽ nắm quyền.
Dù Tổng thống Mỹ vẫn chưa công bố người kế nhiệm nhưng thị trường dự đoán sẽ chia đều khả năng giữa cựu Thống đốc Fed Kevin Warsh và cố vấn lâu năm của ông Trump là Kevin Hassett. Nhưng khuynh hướng ủng hộ cắt giảm lãi suất rõ rệt của ông Trump khiến Rowley cho rằng Chủ tịch Fed tiếp theo “nhiều khả năng sẽ thúc đẩy thêm các đợt cắt giảm và kéo toàn bộ Ủy ban đi theo hướng đó”.
“Một người kế nhiệm như Hassett có thể mang đến tư duy thiên về tăng trưởng hơn cho Fed, ưu tiên tạo việc làm và động lực thị trường hơn là kỷ luật chống lạm phát nghiêm ngặt. Điều đó có thể đẩy nhanh việc cắt giảm lãi suất, nhưng cũng làm tăng rủi ro Fed nới lỏng trước khi lạm phát thực sự được neo vững”, Williams nói với Newsweek.
Vấn đề này gần đây được nhà kinh tế học người Australia Justin Wolfers nêu ra, khi ông cảnh báo rằng việc bổ nhiệm một "người trung thành" với ông Trump có thể kích hoạt vòng xoáy lạm phát, gợi lại cuộc khủng hoảng kinh tế từng quét qua Thổ Nhĩ Kỳ trong những năm gần đây.
Tuy nhiên, nhà kinh tế Mark Gertler cho biết ông tin rằng vẫn tồn tại “những ràng buộc đối với những gì một Chủ tịch Fed mới có thể làm”. Quan điểm này được củng cố bởi cơ chế bỏ phiếu theo đa số của FOMC, vị thế “người đứng đầu trong số những người ngang hàng” của Chủ tịch Ngân hàng Trung ương, cũng như các hệ quả kinh tế có thể xảy ra nếu Fed cắt giảm lãi suất để chiều theo áp lực chính trị.
“Mọi nỗ lực hạ lãi suất vì mục đích chính trị nhiều khả năng sẽ đẩy lạm phát tăng, dẫn tới phản ứng tiêu cực mạnh mẽ từ thị trường tài chính. Hơn nữa, việc không kiểm soát được lạm phát sẽ bị xem là một thất bại - điều mà bất kỳ Chủ tịch Fed mới nào chắc chắn cũng muốn tránh”, ông nói.
