Điểm mặt những "thăng trầm" của thị trường tiền điện tử quốc tế trong năm 2025

Tổng thống Trump ân xá Ross Ulbricht

Ngay sau khi nhậm chức ngày 20 tháng 1 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký lệnh ân xá toàn bộ và vô điều kiện cho Ross Ulbricht, người sáng lập chợ đen trực tuyến Silk Road. Quyết định này thực hiện đúng cam kết tranh cử của ông với cộng đồng tiền điện tử, đồng thời nhanh chóng làm dấy lên làn sóng tranh luận dữ dội với nhiều quan điểm trái chiều.

Ulbricht, người từng bị kết án hai án tù chung thân cộng thêm 40 năm giam giữ, từ lâu được xem là biểu tượng cho mặt trái của tính ẩn danh trong Bitcoin. Việc ông được trả tự do không chỉ tạo tiền lệ pháp lý đáng chú ý mà còn gắn liền với loạt cam kết rộng hơn của Trump đối với ngành tiền điện tử, bao gồm việc bổ nhiệm Chủ tịch SEC có lập trường thân thiện với crypto, chấm dứt chương trình “Operation Choke Point 2.0” và thúc đẩy tham vọng đưa Mỹ trở thành cường quốc khai thác Bitcoin toàn cầu.

Vụ tấn công lịch sử khiến Bybit thiệt hại 1,4 tỷ USD

Tháng 2 năm 2025, Bybit trở thành nạn nhân của vụ tấn công lớn nhất lịch sử ngành tiền điện tử tính theo giá trị thiệt hại. Hacker đã rút hơn 1,4 tỷ USD ETH từ ví lạnh Ethereum của sàn sau khi lừa được những người ký duyệt phê chuẩn việc thay đổi hợp đồng, vô tình trao toàn quyền kiểm soát cho kẻ tấn công.

Số ETH bị đánh cắp cùng các Liquid Staking Token như stETH và mETH nhanh chóng bị phân tán qua hàng chục địa chỉ mới và hoán đổi thông qua các sàn phi tập trung nhằm che giấu dấu vết. Sự kiện này vượt qua các vụ tấn công đình đám trước đó tại Coincheck và Mt. Gox, trở thành vụ tấn công sàn giao dịch tiền điện tử có giá trị lớn nhất từng được ghi nhận.

Dù quá trình bồi thường cho người dùng gần như đã hoàn tất, Bybit vẫn khẳng định sẽ đền bù toàn bộ thiệt hại, bất chấp quy mô tổn thất được xem là cực kỳ nghiêm trọng đối với bất kỳ sàn giao dịch nào.

Đọc thêm: Bybit cam kết hỗ trợ Việt Nam xây dựng hệ sinh thái crypto và Trung tâm Tài chính Quốc tế

Thượng viện bãi bỏ quy định IRS gây tranh cãi về DeFi

Tháng 3 năm 2025, Thượng viện Mỹ bỏ phiếu với tỷ lệ 70–28 để bãi bỏ quy định do Sở Thuế vụ Mỹ (IRS) ban hành vào cuối nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Joe Biden. Quy định này yêu cầu các nhà vận hành DeFi phải thu thập dữ liệu người dùng tương tự như các nhà môi giới tài chính truyền thống. Dự luật sau đó được gửi lên Tổng thống Trump và chính thức được ký thành luật vào tháng 4.

Các tổ chức và nhóm vận động trong ngành tiền điện tử coi đây là một chiến thắng quan trọng cho quyền riêng tư và đổi mới công nghệ. Họ lập luận rằng quy định cũ sẽ đẩy hoạt động DeFi ra nước ngoài và áp đặt gánh nặng báo cáo không khả thi lên các nhà phát triển. Trong khi đó, nội bộ Đảng Dân chủ xuất hiện sự chia rẽ, với một số ý kiến cảnh báo rằng động thái này làm suy yếu vai trò của IRS. Tuy vậy, sự ủng hộ lưỡng đảng đã giúp dự luật trở thành biện pháp liên quan đến tiền điện tử đầu tiên được Trump ký ban hành trong nhiệm kỳ mới.

Thành lập kho dự trữ Bitcoin chiến lược quốc gia

Chỉ vài tuần sau lễ nhậm chức, chính quyền Trump đã đánh dấu sự kiện tiền điện tử quan trọng đầu tiên bằng việc thành lập “Nhóm làm việc của tổng thống về thị trường tài sản kỹ thuật số”, do David Sacks, được mệnh danh là “sa hoàng tiền điện tử” của Nhà Trắng, làm chủ tịch. Nhóm này có nhiệm vụ xây dựng khung quy định liên bang cho tài sản kỹ thuật số và đánh giá khả năng hình thành kho dự trữ tài sản kỹ thuật số chiến lược quốc gia.

Đến ngày 6 tháng 3 năm 2025, Trump ký sắc lệnh hành pháp chính thức thành lập kho dự trữ Bitcoin chiến lược của Mỹ, sử dụng khoảng 200.000 BTC mà chính phủ liên bang đã tịch thu từ các vụ án hình sự và dân sự, ngoại trừ phần cần hoàn trả cho nạn nhân.

 Đồng thời, ông chỉ đạo Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick xây dựng chiến lược mua thêm Bitcoin mà không làm tăng gánh nặng cho người nộp thuế. Sau đó, Thượng nghị sĩ Cynthia Lummis tái giới thiệu dự luật đề xuất mua 1 triệu BTC trong vòng 5 năm, dù sáng kiến này vẫn đang được Quốc hội thảo luận.

Đọc thêm: Giàu gấp 10 lần sau khi cha trở lại Nhà Trắng, Eric Trump úp mở khả năng tranh cử tổng thống

Hạ viện Mỹ thông qua các dự luật về stablecoin và cấu trúc thị trường

Tháng 7 năm 2025, Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu thúc đẩy Đạo luật GENIUS, tập trung vào stablecoin, cùng với Đạo luật Clarity mang phạm vi rộng hơn về cấu trúc thị trường tiền điện tử. Cuộc bỏ phiếu này diễn ra sau khi một thủ tục trước đó bị đình trệ, mở đường cho cuộc cải tổ quy định tiền điện tử lớn nhất trong nhiều năm.

Tổng thống Trump nhanh chóng ký Đạo luật GENIUS thành luật, qua đó thiết lập khung quy định stablecoin đầu tiên trên toàn quốc. Trong khi đó, Đạo luật Clarity được chuyển sang Thượng viện, nơi Chủ tịch Ủy ban Ngân hàng Tim Scott đặt mục tiêu đưa dự luật ra bỏ phiếu sàn vào đầu năm 2026. Tuy nhiên, Thượng viện vẫn đang tranh luận về cách tiếp cận cấu trúc thị trường riêng, với nhiều khác biệt đảng phái và các bản dự thảo cạnh tranh, khiến kết quả cuối cùng phụ thuộc lớn vào sự thỏa hiệp lưỡng đảng.

Các ví Bitcoin “cổ” thức tỉnh sau nhiều năm ngủ đông

Trong bối cảnh Bitcoin liên tục hướng tới các đỉnh lịch sử mới rồi điều chỉnh trở lại trong năm 2025, nhiều “cá voi” Bitcoin thời kỳ đầu đã quay lại thị trường sau hơn một thập kỷ im lặng. Họ tận dụng thanh khoản cải thiện và môi trường pháp lý thuận lợi hơn để bán ra lượng Bitcoin trị giá hàng tỷ USD, tạo áp lực bán đáng kể, phần nào bù đắp nhu cầu từ các ETF và doanh nghiệp nắm giữ Bitcoin làm tài sản dự trữ.

Tháng 7 năm 2025, Galaxy Digital đã bán hơn 80.000 BTC, trị giá trên 9 tỷ USD, thay mặt cho một nhà đầu tư từ thời Satoshi trong khuôn khổ kế hoạch quản lý di sản. Dù khối lượng bán ra rất lớn, thị trường vẫn hấp thụ khá nhanh và không xảy ra cú sốc nghiêm trọng.

Strategy tích và xu hướng tích trữ Bitcoin

Strategy, công ty nắm giữ kho bạc Bitcoin lớn nhất thế giới và trước đây được biết đến với tên MicroStrategy, tiếp tục chiến lược tích lũy mạnh mẽ trong suốt năm 2025.

Đến tháng 7 năm 2025, lượng Bitcoin trên bảng cân đối kế toán của công ty đạt 671.268 BTC, tương đương hơn 3% tổng nguồn cung tối đa 21 triệu BTC, củng cố vị thế dẫn đầu trong xu hướng doanh nghiệp tích trữ Bitcoin dài hạn.

Kết thúc “ân oán” giữa SEC và Ripple

Vào tháng 8 năm 2025, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) và Ripple đồng ý rút kháng cáo tại Tòa phúc thẩm Liên bang Khu vực 2, chính thức khép lại cuộc chiến pháp lý kéo dài nhiều năm. Phán quyết năm 2023 của thẩm phán Torres được giữ nguyên, theo đó các giao dịch XRP bán lẻ không bị coi là chứng khoán, trong khi các hợp đồng đầu tư tổ chức thì có.

Hai bên tự chịu chi phí pháp lý, chấm dứt một vụ kiện mang tính biểu tượng đã định hình cách ngành tiền điện tử hiểu về việc phát hành và bán token. Ripple cho biết họ đã phải tiêu tốn hàng triệu USD để theo đuổi sự rõ ràng pháp lý này. Vài tháng sau, CEO Brad Garlinghouse tuyên bố Mỹ sẽ không quay trở lại giai đoạn thù địch với tiền điện tử như dưới thời Chủ tịch SEC Gary Gensler, cho rằng bối cảnh chính trị đã thay đổi căn bản và mở đường cho các luật cấu trúc thị trường liên bang trong tương lai.

SEC phê duyệt tiêu chuẩn niêm yết mới, đẩy nhanh liệt kê ETF tiền điện tử

Tháng 9 năm 2025, SEC phê duyệt các tiêu chuẩn niêm yết sàn giao dịch mới dành cho ETF tiền điện tử theo quy trình rút gọn. Quy định mới loại bỏ yêu cầu xem xét 19b-4 kéo dài đối với các quỹ đủ điều kiện, rút ngắn thời gian phê duyệt từ tối đa 240 ngày xuống còn ít nhất 75 ngày, qua đó mở rộng đáng kể đường ống cho hàng loạt ETF tiền điện tử đang chờ đợi.

Chủ tịch SEC mới, Paul Atkins, mô tả thay đổi này là bước đi nhằm tăng lựa chọn cho nhà đầu tư và đơn giản hóa việc tiếp cận các sản phẩm tài sản kỹ thuật số. Ngay sau đó, nhiều ETF spot theo dõi Solana, Litecoin, XRP, Dogecoin và HBAR từ các nhà phát hành khác nhau đã lần lượt ra mắt thị trường.

Binance bồi thường 283 triệu USD sau sự kiện thanh lý lịch sử

Sau khi Bitcoin lập đỉnh lịch sử quanh mức 126.000 USD vào ngày 6 tháng 10 năm 2025, thị trường tiền điện tử nhanh chóng hứng chịu sự kiện thanh lý lớn nhất từ trước đến nay. Chỉ trong vài giờ, ít nhất 20 tỷ USD vị thế đòn bẩy bị xóa sổ, với tác động lan rộng suốt phần còn lại của năm.

Binance trở thành tâm điểm của sự hỗn loạn khi sàn giao dịch lớn nhất thế giới phải bồi thường 283 triệu USD cho người dùng. Ba sản phẩm Binance Earn, gồm USDe, BNSOL và WBETH, biến động dữ dội trong sự cố. Nguyên nhân ban đầu được xác định là do các lệnh giới hạn cũ kết hợp với thanh khoản mỏng, dẫn đến mức giá cực đoan ở một số token như ATOM và IOTX. Binance cam kết cải thiện cấu trúc chỉ số giá và khẳng định tài sản của người dùng vẫn được bảo toàn đầy đủ.

Đồng sáng lập Ripple Chris Larsen bán 140 triệu USD XRP

Khoảng một tháng trước khi vụ kiện với SEC chính thức khép lại, Ripple một lần nữa trở thành tâm điểm chú ý khi các địa chỉ ví liên quan đến đồng sáng lập Chris Larsen chuyển 50 triệu XRP chỉ trong vòng 7 ngày. Khoảng 140 triệu USD XRP được định tuyến đến các ví liên kết với sàn giao dịch, phần còn lại được chuyển vào hai ví mới tạo, trùng thời điểm XRP đạt đỉnh lịch sử trên 3,65 USD.

Nhà phân tích on-chain ZachXBT cho biết các ví liên quan đến Larsen vẫn kiểm soát khoảng 2,81 tỷ XRP, trị giá gần 9 tỷ USD vào thời điểm đó, làm nổi bật mức độ tập trung nguồn cung trong tay các insider sớm của Ripple. Các giao dịch diễn ra chỉ vài ngày sau khi Larsen chuyển gần 30 triệu USD XRP lên Coinbase và đà tăng giá của XRP sau đó nhanh chóng hạ nhiệt trong bối cảnh thị trường chung suy yếu.

Dave Portnoy quảng bá token “JAILSTOOL” giữa tranh cãi về giao dịch memecoin

Năm 2025 chứng kiến hàng loạt tranh cãi xoay quanh memecoin, từ token Trump chính thức cho đến thảm họa Libra liên quan đến Tổng thống Argentina Javier Milei. Tuy nhiên, làn sóng chỉ trích lớn nhất lại tập trung vào hoạt động giao dịch memecoin của Dave Portnoy, nhà sáng lập Barstool Sports.

Portnoy gây tranh cãi khi liên tục quảng bá các giao dịch memecoin biến động cho hơn 3,5 triệu người theo dõi, dẫn đến cáo buộc ông “bán tháo lên nhà đầu tư nhỏ lẻ” sau khi các token được đẩy lên mức vốn hóa hàng chục triệu USD rồi nhanh chóng sụp đổ. Trước phản ứng dữ dội, Portnoy đáp trả bằng việc quảng bá memecoin mới mang tên JAILSTOOL và mua hơn 50 triệu token, đồng thời khẳng định mọi hành động đều minh bạch. Tuy vậy, giới phê bình cho rằng vụ việc chỉ tiếp nối lịch sử lâu dài đầy hỗn loạn của ông trong việc quảng bá các sản phẩm tiền điện tử.