Trong một động thái nhằm làm sáng tỏ quan điểm quản lý đối với thị trường tài sản kỹ thuật số, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) vừa qua đã đưa ra các hướng dẫn quan trọng liên quan đến việc lưu ký tài sản của các nhà môi giới, đồng thời đặt ra nhiều vấn đề mới đối với các hệ thống giao dịch thay thế (ATS).
Vấn đề pháp lý cho tiền mã hóa (crypto) tại Hoa Kỳ luôn là một bức tranh nhiều mảng xám, nhưng những tuyên bố mới nhất từ đội ngũ nhân viên của SEC đang dần mang lại sự rõ ràng cần thiết. Loạt văn bản này không chỉ đề cập đến khía cạnh "chiếm hữu vật lý" đối với tài sản số mà còn mở rộng sang việc xem xét kỹ lưỡng hoạt động của các nền tảng giao dịch.
Tiêu chuẩn mới về lưu ký và bảo vệ khóa riêng tư
Một trong hai văn bản quan trọng được công bố trong tuần này tập trung giải quyết bài toán hóc búa về việc lưu ký chứng khoán tiền mã hóa tại các công ty môi giới - đại lý được quy định. SEC đã đưa ra lời khuyên cụ thể cho các công ty này về phương thức sở hữu tài sản đúng quy chuẩn, trong đó nhấn mạnh tầm quan trọng tối thượng của việc bảo vệ khóa riêng tư của khách hàng.
Thông điệp ngầm hiểu ở đây là sự an toàn pháp lý. Miễn là các nhà môi giới tuân thủ những tiêu chuẩn phi chính thức được nêu trong tuyên bố, họ sẽ tránh được nguy cơ bị SEC "gõ cửa" hay thực thi các biện pháp chế tài. Tuy nhiên, yêu cầu đặt ra không hề đơn giản. Bộ phận Giao dịch và Thị trường của SEC nhấn mạnh rằng cách tiếp cận của các nhà môi giới phải đủ tinh vi để lường trước và xử lý được các rủi ro đặc thù của công nghệ chuỗi khối, bao gồm các sự cố kỹ thuật, nguy cơ tấn công 51%, các đợt phân tách quan trọng của hạ tầng dự án hoặc các sự kiện airdrop.
Cú hích tâm lý cho các tổ chức tài chính truyền thống
Những lời khuyên từ cơ quan quản lý được kỳ vọng sẽ giúp các công ty giao dịch truyền thống cảm thấy an tâm hơn khi bước chân vào lĩnh vực xử lý tài sản tiền mã hóa. Phạm vi tác động của hướng dẫn này bao gồm cả các cổ phiếu được token hóa và chứng khoán nợ, mặc dù định nghĩa pháp lý cụ thể về việc tài sản tiền mã hóa nào được coi là chứng khoán vẫn chưa được thiết lập hoàn toàn dứt khoát.
Cộng đồng doanh nghiệp trong ngành đã đón nhận loạt tuyên bố này với thái độ tích cực, xem đây là tín hiệu cởi mở từ phía cơ quan quản lý. Mặc dù vậy, giới quan sát cũng đưa ra cảnh báo về tính bền vững của các văn bản này. Do đây chỉ là tuyên bố từ cấp nhân viên chứ không phải là quy định chính thức hay văn bản hướng dẫn có tính quy phạm pháp luật, chúng hoàn toàn có thể bị đảo ngược hoặc thay đổi dễ dàng nếu bộ máy lãnh đạo của SEC có sự chuyển giao trong tương lai.
Tăng cường giám sát hệ thống giao dịch thay thế (ATS)
Song song với vấn đề lưu ký, cơ quan quản lý chứng khoán Hoa Kỳ cũng đã phát hành một tài liệu dưới dạng "các câu hỏi thường gặp" (FAQ), đi sâu vào hoạt động tại các hệ thống giao dịch thay thế (ATS) dành cho tiền mã hóa. Đây là một bước đi cho thấy sự quan tâm ngày càng lớn của SEC đối với hạ tầng giao dịch của thị trường này.
Bà Hester Peirce, Ủy viên SEC và là người đứng đầu lực lượng đặc nhiệm về tiền mã hóa của cơ quan này, đã chỉ ra rằng các câu hỏi trong tài liệu tập trung phần lớn vào khâu giao dịch và thanh toán bù trừ. Trong một tuyên bố liên quan, bà Peirce nhấn mạnh tầm quan trọng của sự minh bạch về cấu trúc thị trường. Theo bà, các nền tảng giao dịch và những người tham gia thị trường cần phải được hoạt động dưới sự đảm bảo của các quy tắc rõ ràng. Điều này là cốt lõi để thúc đẩy các thị trường công bằng và trật tự mà không tạo ra những gánh nặng không cần thiết cho doanh nghiệp.
Động thái kép này của SEC cho thấy cơ quan này đang nỗ lực cân bằng giữa việc bảo vệ nhà đầu tư và tạo điều kiện cho sự phát triển của thị trường tài sản số, dù con đường đi đến một khung pháp lý hoàn chỉnh vẫn còn nhiều thách thức phía trước.
Hệ thống giao dịch thay thế (ATS) là gì?
Hệ thống Giao dịch Thay thế (ATS) là nền tảng kết nối trực tiếp người mua và người bán chứng khoán tại Mỹ, chịu sự quản lý của SEC nhưng không phải là một Sở Giao dịch Chứng khoán Quốc gia (như NYSE hay Nasdaq).
Khác với các sàn truyền thống, ATS hoạt động dưới giấy phép nhà môi giới. Ưu điểm chính của nó là tốc độ khớp lệnh nhanh, chi phí thấp và thường cung cấp thanh khoản ẩn – nơi các tổ chức lớn có thể giao dịch khối lượng khổng lồ mà không làm lộ thông tin gây biến động giá thị trường.
Trong lĩnh vực tiền mã hóa, ATS đóng vai trò quan trọng vì đây là con đường khả thi nhất để các nền tảng được phép giao dịch hợp pháp các token bị coi là chứng khoán, giúp họ tuân thủ luật pháp mà không phải chịu gánh nặng quy định quá khắt khe như một sở giao dịch chính thống.