Luật chơi thay đổi, giấc mơ Altcoin Season đang trở thành "tử địa" cho nhà đầu tư tiền điện tử

Khi thị trường không còn "dễ kiếm"

Trong nhiều năm, thị trường tiền điện tử được xem là không gian hiếm hoi nơi nhà đầu tư cá nhân có thể đi trước thị trường, tham gia sớm vào các dự án altcoin và hưởng lợi từ chu kỳ tăng trưởng dài hạn. Việc ra mắt Token hay sự kiện TGE từng đóng vai trò như cánh cửa bước vào giai đoạn đầu của một dự án, nơi rủi ro cao đi kèm với tiềm năng lợi nhuận lớn.

Tuy nhiên, bức tranh năm 2025 cho thấy mô hình này gần như đã sụp đổ. Thay vì là điểm khởi đầu của tăng trưởng, TGE ngày càng trở thành thời điểm định giá cao nhất trong toàn bộ vòng đời của token, đánh dấu sự đảo chiều hoàn toàn của kỳ vọng đầu tư.

Dữ liệu từ 118 dự án thuộc 11 lĩnh vực lớn trong hệ sinh thái tiền điện tử được ra mắt trong năm 2025 cho thấy hơn 84,7% token hiện đang giao dịch thấp hơn giá tại thời điểm ra mắt. Điều đáng chú ý là không có bất kỳ lĩnh vực nào tránh khỏi xu hướng này. Từ những lĩnh vực lâu đời như DeFi cho đến các xu hướng mới nổi như AI, Modular, DeSci hay AI-Agents, tất cả đều ghi nhận mức suy giảm mạnh tính từ đầu năm, với mức lỗ trung bình vượt 80%.

Ngay cả những dự án từng được kỳ vọng là “xương sống” của chu kỳ mới cũng không thể duy trì giá trị sau khi token được phát hành, cho thấy vấn đề không nằm ở lựa chọn “câu chuyện”, mà nằm ở bản chất của cách token được đưa ra thị trường.

Thực tế này phản ánh một sự thay đổi sâu sắc trong cấu trúc thị trường. Trong giai đoạn trước, token thường được phát hành khi sản phẩm còn ở giai đoạn sơ khai, nhưng dư địa tăng trưởng vẫn rất lớn. Ngày nay, nhiều dự án chỉ phát hành token khi định giá đã bị đẩy lên mức cao thông qua các vòng private, seed và chiến dịch marketing kéo dài.

Khi TGE diễn ra, phần lớn kỳ vọng đã được phản ánh vào giá, khiến dư địa tăng trưởng gần như không còn. Điều này biến TGE từ một cơ hội đầu tư sớm thành một sự kiện phân phối rủi ro, nơi áp lực bán bắt đầu ngay từ những ngày đầu niêm yết.

Đọc thêm: Altcoin Season 2021 và 2025 khác nhau như thế nào?

Altcoin và “tử địa” của nhà đầu tư nhỏ lẻ

Nguyên nhân cốt lõi của tình trạng này không đơn thuần là chu kỳ thị trường hay tâm lý bi quan, mà xuất phát từ sự thay đổi trong mô hình phát hành và phân bổ token. Trước đây, mối quan hệ giữa quỹ đầu tư mạo hiểm và nhà đầu tư cá nhân mang tính cộng sinh, khi quỹ đầu tư chấp nhận rủi ro sớm, nhà đầu tư nhỏ lẻ tham gia sau và cùng hưởng lợi khi dự án mở rộng.

Trong bối cảnh hiện tại, mối quan hệ này đã bị đảo ngược. Nhiều quỹ đầu tư cũng rơi vào trạng thái kẹt vốn do thanh khoản hạn chế, trong khi nhà đầu tư nhỏ lẻ trở thành nguồn thanh khoản cuối cùng, gánh chịu phần lớn áp lực bán khi token được tự do giao dịch.

Việc theo dõi dài hạn các dự án cho thấy một xu hướng đáng lo ngại khi token ngày càng được sử dụng như công cụ tài chính để thoát vốn nhanh, thay vì là yếu tố cốt lõi gắn liền với giá trị sản phẩm. Nhiều dự án thiếu nền tảng công nghệ vững chắc, chưa có sản phẩm thực sự hoặc không có mô hình kinh doanh bền vững, nhưng vẫn phát hành token với định giá cao nhờ vào câu chuyện để “bơm thổi” và kỳ vọng thị trường. Khi sự chú ý suy giảm, giá token lao dốc, để lại hậu quả nặng nề cho những nhà đầu tư vào sau.

Đọc thêm: Chờ Altcoin Season suốt 2 năm, tôi bị Coin chơi lúc nào không hay

Trong bối cảnh đó, nhà đầu tư buộc phải thay đổi cách tiếp cận. Thay vì hỏi “token này có thể tăng bao nhiêu lần”, câu hỏi quan trọng hơn là “nếu không có token, dự án này có đáng tồn tại hay không”. Giá trị thực sự phải đến từ công nghệ, đội ngũ, sản phẩm và khả năng tạo ra dòng tiền hoặc người dùng thực, chứ không phải từ lịch vesting hay câu chuyện marketing. 

Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn trưởng thành nhưng cũng khắc nghiệt của thị trường tiền điện tử, nơi sự thiếu kỷ luật trong đầu tư sẽ nhanh chóng bị trừng phạt. Nếu không có sự thay đổi trong tư duy và chiến lược, altcoin sẽ tiếp tục là “tử địa” đối với phần lớn nhà đầu tư nhỏ lẻ, nơi hy vọng bị bào mòn theo thời gian và lợi nhuận chỉ thuộc về những người rút lui đủ sớm.