Báo cáo việc làm tháng 7 của Hoa Kỳ
Báo cáo việc làm Mỹ tháng 7/2025 vừa được công bố đã gây chấn động nền kinh tế, hé lộ sự suy giảm đáng kể trong tăng trưởng việc làm và đặt ra nhiều câu hỏi về tác động của các chính sách thuế và di cư hiện hành.
Với chỉ 73.000 việc làm mới được tạo ra, con số thấp hơn nhiều so với kỳ vọng – cùng việc điều chỉnh giảm mạnh số liệu các tháng trước, các chuyên gia đang phân tích vai trò của thuế quan và hạn chế di cư trong việc định hình thị trường lao động.
Khi tỷ lệ thất nghiệp nhích lên 4.2%, Cục Dự trữ Liên bang (Federal Reserve) phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn trong việc điều chỉnh chính sách tiền tệ. Giới chuyên gia tài chính tại Mỹ đang chia làm hai nửa sau khi chỉ số việc làm tháng 7 được công bố và những hệ quả sâu rộng của tình hình này.
Những con số không biết nói dối
Báo cáo việc làm tháng 7/2025, do Cục Thống kê Lao động (BLS) công bố ngày 1/8/2025, phác họa một bức tranh đáng lo ngại về thị trường lao động Mỹ:
-
Tăng trưởng việc làm: Chỉ có 73.000 việc làm mới, thấp hơn nhiều so với dự đoán từ 110.000 đến 115.000.
-
Điều chỉnh số liệu trước đó: Tổng số việc làm tăng thêm của tháng 5 và tháng 6 giảm tổng cộng 258.000:
-
Tháng 5 giảm từ 144.000 xuống 19.000.
-
Tháng 6 từ 147.000 xuống 14.000.
-
-
Tỷ lệ thất nghiệp: Tỷ lệ thất nghiệp tăng nhẹ từ 4.1% lên 4.2%.
-
Tỷ lệ tham gia lao động: Tỷ lệ này giảm xuống 62.2%, mức thấp nhất kể từ tháng 11/2022, một phần do thay đổi trong chính sách di cư.
Những con số này cho thấy thị trường việc làm đang suy yếu. Các nhà kinh tế cảnh báo rằng nền kinh tế không tạo đủ việc làm để đáp ứng tốc độ tăng trưởng dân số. Theo lịch sử, Mỹ cần thêm từ 80.000 đến 100.000 việc làm mỗi tháng để giữ tỷ lệ thất nghiệp ổn định, nhưng kết quả tháng 7 đã không đạt được ngưỡng này.
Nguyên nhân chính gây ra sự sụt giảm
Các chuyên gia chỉ ra hai yếu tố chính gây ra sự chậm lại là thuế quan và chính sách di cư.
-
Thuế quan như một loại thuế với doanh nghiệp: Chính sách thuế quan cứng rắn của Tổng thống Donald Trump, với mức thuế nhập khẩu tăng từ 10% lên 41% đối với một số đối tác thương mại, đang trở thành gánh nặng cho doanh nghiệp Mỹ.
Thuế quan làm tăng chi phí, đặc biệt trong các ngành sản xuất và xây dựng, khiến doanh nghiệp cắt giảm tuyển dụng. Nhà kinh tế Gregory Daco nhận định: “Thuế quan và sự bất ổn mà chúng tạo ra đang làm tê liệt các nhà tuyển dụng” .
-
Chính sách di cư và nguồn cung lao động: Việc siết chặt thực thi di cư dưới chính quyền Trump đã làm giảm lượng lao động nhập cư, thu hẹp lực lượng lao động. Tỷ lệ tham gia lao động giảm xuống 62.2%, một phần do các chính sách gây khó khăn cho người nhập cư vào hoặc ở lại Mỹ. Lực lượng lao động sinh ra ở nước ngoài giảm mạnh, ảnh hưởng đến các ngành như nông nghiệp, xây dựng và dịch vụ vốn phụ thuộc vào lao động nhập cư.
Những chính sách này tạo ra thách thức kép khi đội chi phí doanh nghiệp do thuế quan và nguồn cung lao động giảm do hạn chế di cư.
Ý kiến của các chuyên gia tài chính Mỹ
Vai trò của di cư trong thị trường việc làm Mỹ là chủ đề tranh luận sôi nổi. Các chuyên gia tài chính và kinh tế đang chia làm hai nửa, một số ý kiến được đưa ra như sau:
-
Tác động tích cực: Một số chuyên gia cho rằng di cư giúp lấp đầy thiếu hụt lao động và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Báo cáo năm 2024 từ Viện Chính sách Di cư chỉ ra rằng người nhập cư đóng góp lớn vào các ngành thiếu lao động như y tế và công nghệ.
-
Tác động tiêu cực: Ngược lại, một số chuyên gia Steven Camarota từ Trung tâm Nghiên cứu Di cư lập luận rằng di cư có thể làm giảm lương của một số nhóm, đặc biệt là lao động bản địa ít kỹ năng.
Dù quan điểm khác nhau, việc giảm nhập cư gần đây rõ ràng đã làm thị trường lao động thắt chặt. Nhà kinh tế Daniel Zhao nhận xét: “Chúng ta từng nghĩ thị trường việc làm đang chống chọi tốt trước các khó khăn kinh tế như thuế quan”. Nhưng báo cáo tháng 7 cho thấy điều ngược lại.
FED và hệ quả chính sách tiền tệ quá cứng rắn
Báo cáo việc làm yếu kém đã làm gia tăng suy đoán về động thái tiếp theo của FED. Nhiều nhà đầu tư đang lo ngại rằng chính sách quá cứng rắn của FED đang làm đè nặng hơn tình trạng rệu rã của nền kinh tế Mỹ.
-
Cắt giảm lãi suất: Với tăng trưởng việc làm đình trệ và tỷ lệ thất nghiệp tăng, áp lực đang đè nặng lên Fed để cắt giảm lãi suất. Chủ tịch Fed Jerome Powell từng ám chỉ rằng ngân hàng trung ương sẵn sàng hành động nếu kinh tế xấu đi.
-
Thế tiến thoái lưỡng nan: Tuy nhiên, Fed đối mặt với bài toán khó. Trong khi thị trường việc làm suy yếu, lạm phát vẫn là mối lo do áp lực từ thuế quan. Nhà kinh tế Seema Shah nói: “Sự yếu kém rõ rệt của số liệu việc làm hôm nay buộc Powell phải chú ý”.
Quyết định của FED tại cuộc họp tháng 9/2025 sẽ được theo dõi sát sao, vì cắt giảm lãi suất có thể mang lại rất nhiều sự tích cực cho nền kinh tế Mỹ đang chậm lại.
Phản ánh của thị trường
Thị trường luôn vô cùng nhạy cảm với các chỉ số và sự thay đổi trong chính sách tiền tệ của FED. Tỷ lệ chuyên gia dự đoán FED sẽ cắt lãi suất trong cuộc họp FOMC tháng 9 đã tăng vọt lên 90,1% chỉ sau chưa đầy 1 tuần công bố về số liệu việc làm
Tổng thống Donlad Trump như thường lệ vẫn tiếp tục chỉ trích FED. Người đứng đầu nhà trắng cho rằng chủ tịch Jerome Powell phải hạ tối thiểu 2 lần lãi suất để đưa nền kinh tế Mỹ ổn định trước nguy cơ suy thoái đang dần hiện hữu
So sánh với các chu kỳ kinh tế trước
Tình hình hiện tại gợi nhớ những giai đoạn bất ổn kinh tế trong quá khứ:
-
Tác động thuế quan: Tương tự căng thẳng thương mại cuối thập niên 2010, thuế quan lại đang làm xáo trộn niềm tin doanh nghiệp và hoạt động tuyển dụng.
-
Di cư và lao động: Sự sụt giảm nhập cư giống với giai đoạn sau năm 2017, khi Fed San Francisco ghi nhận thị trường lao động địa phương thắt chặt và tỷ lệ vị trí trống trên lao động thất nghiệp tăng.
Tuy nhiên, sự kết hợp giữa thuế quan cao và chính sách di cư nghiêm ngặt đang tạo ra thách thức đặc biệt cho kinh tế Mỹ, với những hệ quả tiềm tàng dài hạn đối với tăng trưởng và ổn định thị trường lao động.
Triển vọng kinh tế Mỹ
Báo cáo việc làm tháng 7/2025 báo hiệu sự chậm lại đáng lo ngại trong thị trường lao động Mỹ, chịu áp lực từ thuế quan và chính sách di cư hạn chế.
Với tăng trưởng việc làm không đạt kỳ vọng và lực lượng lao động thu hẹp, nền kinh tế đang đối mặt với nhiều trở ngại. Dù FED có thể phản ứng bằng cách cắt giảm lãi suất, các vấn đề cốt lõi về chính sách thương mại và di cư đòi hỏi giải pháp toàn diện hơn. Khi Mỹ vượt qua những thách thức này, vài tháng tới sẽ quyết định liệu kinh tế có thể phục hồi hay tiếp tục suy thoái sâu hơn.
