Michael Burry, nhà đầu tư huyền thoại nổi danh với những cú đặt cược táo bạo, đi ngược hoàn toàn với số đông trong cuộc khủng hoảng thị trường bất động sản Mỹ năm 2008, vừa bất ngờ hủy đăng ký quỹ đầu cơ Scion Asset Management với cơ quan quản lý Mỹ.
Theo thông tin từ cơ sở dữ liệu của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC), tình trạng đăng ký của quỹ Scion đã chính thức chuyển sang "chấm dứt" kể từ ngày 10/11. Động thái này đồng nghĩa với việc quỹ sẽ không còn bắt buộc phải nộp các báo cáo định kỳ cho cơ quan quản lý liên bang hoặc cấp tiểu bang, tạo ra bức màn bí mật bao phủ các chiến lược đầu tư của vị tỷ phú này.
Danh mục đầu tư của Scion - đơn vị đang quản lý 155 triệu USD tài sản tính đến tháng 3 vừa qua - từ lâu đã trở thành tâm điểm được giới đầu tư Wall Street theo dõi sát sao, như một la bàn chỉ dẫn những tín hiệu cảnh báo sớm về bong bóng và biến động thị trường.
Theo quy định hiện hành của SEC, các quỹ đầu tư quản lý tài sản trên ngưỡng 100 triệu USD bắt buộc phải đăng ký và công bố thông tin minh bạch.
Trong một bài đăng ngắn gọn trên nền tảng mạng xã hội X vào hôm thứ Tư (12/11), Michael Burry chỉ viết: "Vào ngày 25/11, mọi thứ sẽ tốt đẹp hơn nhiều". Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, Scion Asset Management vẫn chưa có bất kỳ phản hồi nào trước yêu cầu bình luận của hãng tin Reuters về quyết định quan trọng này.
Nhà sáng lập Scion trong thời gian gần đây đã liên tục lên tiếng chỉ trích gay gắt các gã khổng lồ công nghệ, đặc biệt là Nvidia và Palantir Technologies.
Ông không ngần ngại đặt dấu hỏi lớn về tính bền vững của làn sóng đầu tư ồ ạt vào hạ tầng đám mây đang diễn ra, đồng thời cáo buộc các nhà cung cấp hàng đầu đang sử dụng những thủ thuật kế toán để che giấu thực tế và thổi phồng lợi nhuận từ các khoản chi tiêu khổng lồ cho phần cứng.
Cú đặt cược 9,2 triệu USD chống lại Palantir
Không chỉ dừng lại ở lời nói, Burry công khai tiết lộ đã chi tới 9,2 triệu USD để mua khoảng 50.000 hợp đồng quyền chọn bán (put options) của Palantir. Những hợp đồng này sẽ cho phép ông bán cổ phiếu với mức giá định trước 50 USD mỗi cổ phiếu vào năm 2027.
Đây là công cụ tài chính mà các nhà đầu tư thường sử dụng để thể hiện quan điểm bi quan về triển vọng của một cổ phiếu hoặc để phòng vệ danh mục đầu tư trước rủi ro giảm giá.
Điều đáng chú ý là vào thời điểm hiện tại, cổ phiếu Palantir đang giao dịch ở mức giá 178,29 USD vào hôm 13/11, tương ứng với mức vốn hóa thị trường khổng lồ 422,36 tỷ USD. Con số này cho thấy khoảng cách khổng lồ giữa niềm tin của thị trường và dự báo bi quan của Burry.
Vào tháng trước, Burry đã tạo nên làn sóng chú ý trên mạng xã hội khi đăng tải hình ảnh nhân vật của chính mình trong bộ phim "The Big Short", kèm theo lời cảnh báo đầy ẩn dụ về bong bóng thị trường: "Đôi khi, nước đi chiến thắng duy nhất là không tham gia chơi". Thông điệp này nhanh chóng được giới đầu tư phân tích và bàn tán sôi nổi.
Ông Bruno Schneller, Giám đốc điều hành của công ty quản lý tài sản Erlen Capital Management, đưa ra nhận định: "Quyết định này của Burry không hề giống như việc 'bỏ cuộc' hay 'rút lui', mà giống như hành động của một người chơi thông minh khi nhận ra mình đang ngồi tại một bàn cờ mà luật chơi đã bị gian lận ngay từ đầu.
Trước đó, Michael Burry đã đưa ra lập luận mạnh mẽ rằng khi các gã khổng lồ công nghệ như Microsoft, Google (thuộc tập đoàn mẹ Alphabet), Oracle và Meta đổ hàng chục tỷ USD vào việc mua sắm chip xử lý và máy chủ từ Nvidia, họ đang đồng thời thực hiện một thủ thuật kế toán tinh vi: kéo dài thời gian khấu hao tài sản để làm cho các báo cáo thu nhập trông ổn định và bóng bẩy hơn thực tế.
Theo phân tích chi tiết của ông, trong giai đoạn từ năm 2026 đến 2028, những lựa chọn kế toán có chủ đích này có thể dẫn đến việc các công ty ghi nhận chi phí khấu hao thấp hơn thực tế khoảng 176 tỷ USD. Khoản chênh lệch khổng lồ này sẽ được "chuyển hóa" thành lợi nhuận ảo được công bố trên giấy tờ, tạo ra một bức tranh tài chính sai lệch và đánh lừa nhà đầu tư về sức khỏe thực sự của toàn ngành công nghệ.
Theo báo cáo của JP Morgan Asset Management công bố vào tháng 9, các cổ phiếu liên quan đến công nghệ trí tuệ nhân tạo đã chiếm tới 75% tổng mức tăng trưởng của chỉ số S&P 500 kể từ tháng 11/2022 - thời điểm OpenAI tung ra sản phẩm ChatGPT gây chấn động toàn cầu.
Về tương lai của Burry, chuyên gia Schneller khuyên giới đầu tư: "Đừng vội gạch tên ông ấy ra khỏi bản đồ. Hãy kiên nhẫn chờ xem ông sẽ vận hành như thế nào trong giai đoạn hoạt động độc lập này. Rất có thể ông sẽ chuyển đổi sang mô hình văn phòng gia đình (family office) và tập trung quản lý tài sản cá nhân của chính mình thay vì phục vụ các nhà đầu tư bên ngoài”.
Từ "The Big Short" đến "Cassandra Unchained"
Vị thế bán khống (short position) táo bạo của Burry đối với chứng khoán thế chấp dưới chuẩn (subprime mortgage) trong cuộc khủng hoảng tài chính 2008 đã được nhà văn Michael Lewis ghi chép chi tiết trong cuốn sách bán chạy "The Big Short", sau đó được chuyển thể thành bộ phim cùng tên thu hút hàng triệu khán giả và đoạt nhiều giải thưởng điện ảnh lớn.
Điều thú vị là hồ sơ cá nhân của Burry trên nền tảng X mang tên "Cassandra Unchained" - một sự ám chỉ sâu sắc đến nhân vật Cassandra trong thần thoại Hy Lạp, người bị thần Apollo nguyền rủa phải đưa ra những lời tiên tri hoàn toàn chính xác nhưng không một ai tin tưởng. Cái tên này phần nào phản ánh tình thế “luôn cô độc” của một nhà đầu tư đi ngược dòng những nhận định thường thấy của thị trường.
Danh mục đầu tư của quỹ Scion
Theo quy định hiện hành, các cố vấn đầu tư quản lý tài sản từ 100 triệu USD trở lên bắt buộc phải đăng ký với SEC và tuân thủ chủ yếu các quy định cấp liên bang thay vì các quy định riêng lẻ của từng tiểu bang.
Quỹ Scion của Burry đã kết thúc năm 2024 với danh mục đầu tư đa dạng bao gồm cổ phiếu của American Coastal, Bruker, Canada Goose, HCA Healthcare, Magnera, Molina Healthcare, Oscar Health và VF Corp. Tuy nhiên, công ty đã thanh lý toàn bộ những vị thế này vào đầu năm 2025.
Trong quý kết thúc vào ngày 30/6, Scion Asset Management dưới sự điều hành của Burry đã có sự thay đổi đáng kể trong chiến lược đầu tư, chuyển sang lạc quan hơn với các công ty thuộc nhiều lĩnh vực và khu vực địa lý khác nhau. Động thái này diễn ra sau khi quỹ trước đó đã đặt cược mạnh chống lại các doanh nghiệp Trung Quốc, trong bối cảnh chính quyền Trump đang cân nhắc áp dụng các mức thuế quan mới.
Burry - người tái khởi động Scion Asset Management vào năm 2013 sau một thời gian tạm nghỉ - đang gia nhập hàng ngũ những nhà đầu tư nổi tiếng phải vật lộn trong một thị trường ngày càng trở nên thù địch với những quan điểm bi quan. Nguyên nhân chính xuất phát từ làn sóng lạc quan không hề suy giảm xoay quanh các công nghệ mới như AI, kết hợp với sức mua mạnh mẽ và kiên định từ đội quân nhà đầu tư cá nhân bán lẻ.
Một minh chứng rõ nét cho xu hướng này là việc công ty nghiên cứu độc lập Hindenburg Research - từng gây tiếng vang với loạt báo cáo điều tra sắc bén, bao gồm nhiều bằng chứng tài chính chống lại tập đoàn Adani Group của Ấn Độ và nhà sản xuất xe tải điện Nikola của Mỹ - đã phải tuyên bố đóng cửa hoạt động vào đầu năm nay.
Tương tự, Jim Chanos - huyền thoại bán khống với thành tích vang dội khi cá cược chống lại tập đoàn năng lượng Enron vài tháng trước khi "gã khổng lồ" này sụp đổ trong bê bối kế toán - gần đây cũng đã có những cuộc đấu khẩu quyết liệt với Michael Saylor, nhà sáng lập và là "cá voi" Bitcoin nắm giữ MicroStrategy.
Chanos công khai chỉ trích mức định giá cao ngất ngưởng của MicroStrategy là không có nền tảng vững chắc và thiếu cơ sở hợp lý. Lời phê bình này đã ngay lập tức vấp phải sự phản pháo gay gắt từ phía Saylor, người kiên quyết bảo vệ chiến lược tích trữ Bitcoin của công ty mình. Cuộc tranh luận này một lần nữa cho thấy sự phân cực sâu sắc giữa các nhà đầu tư lạc quan và bi quan trong môi trường đầu tư hiện nay.
Tham khảo Financial Times, Reuters
