Token là gì?

Thực tế, token không phải là một điều mới mẻ, nó đã tồn tại trước khi có sự xuất hiện của blockchain. Tùy thuộc vào ngữ cảnh mà nó mang một ngữ nghĩa khác nhau.

Trong kinh tế truyền thống, token đại diện cho các dạng giá trị kinh tế khác nhau chẳng hạn như phiếu thưởng, thẻ quà tặng, điểm thưởng trong chương trình khách hàng thân thiết, cổ phiếu, trái phiếu... Tùy thuộc vào trường hợp sử dụng, token có thể được tạo ra dựa trên bằng chứng về một số hành vi nhất định, nó có thể đại diện cho cả tài sản và quyền truy cập.

Trong thị trường crypto, token là đồng tiền điện tử được phát hành và hoạt động dựa trên công nghệ blockchain.

• Uniswap phát hành UNI token trên mạng lưới Ethereum.

• Chainlink phát hành LINK token trên mạng lưới Ethereum.

• Uniswap và Chainlink không có blockchain riêng.

Khi dự án phát triển đủ mạnh sẽ hướng đến phát triển một nền tảng blockchain riêng cho chính token của họ, và khi ấy token này sẽ được xem như là coin.

Ví dụ: Trước khi mainnet, SOL (token của Solana) là token được lưu trữ, giao dịch trên Ethereum. Nhưng sau khi mainnet, Solana đã có một blockchain riêng, lúc này SOL trở thành đồng coin trên blockchain Solana, các đồng token khác có thể được tạo ra trên blockchain Solana.

Có nhiều loại token trên thị trường và cũng có nhiều cách phân loại. Dưới đây là hai loại token phổ biến nhất:

• Token quản trị (Governance): tăng quyền biểu quyết trong DAO.

• Token tiện ích (Utility): cung cấp quyền truy cập vào các dịch vụ hoặc sản phẩm cụ thể được phát triển bởi nhà phát hành token.

Token được tạo ra như thế nào?

Token được tạo ra khá đơn giản và không tốn nhiều thời gian. Tuy nhiên, những người mới tham gia muốn phát triển đồng Token sẽ gặp nhiều khó khăn nếu chưa tìm hiểu kỹ. Token được tạo ra trên các blockchain của từng loại tiền điện tử riêng biệt. Những nhà phát triển token cần trả phí bằng chính đồng tiền trên blockchain gốc này.

Coin là gì?

Coin là đồng token được phát hành bởi chính blockchain. Coin sở hữu các tính năng như đơn vị thanh toán phí, bảo mật, quản trị… của chính blockchain đó. Mỗi blockchain chỉ có 1 đồng coin duy nhất.  

• Bitcoin có đồng coin là BTC.

• Ethereum có đồng coin là Ether (ETH).

• BNB Chain có đồng coin là BNB.

Phân biệt Coin và Token 

Điểm giống nhau

• Coin/token đại diện cho một dự án cụ thể

• Coin/token được phát hành và sử dụng trong mạng lưới blockchain

Điểm khác nhau

Về mặt tính năng & tính ứng dụng:

• Coin: Sử dụng để làm phí gas, staking để trở thành node/validator, phương tiện thanh toán, sử dụng như token tiện ích của dự án.

• Token: Phương tiện thanh toán hoặc sử dụng như token tiện ích của dự án.

Về mặt kỹ thuật:

• Coin yêu cầu một ví riêng và khi giao dịch gửi/nhận, phí giao dịch sẽ trừ trực tiếp vào ví của coin đó. Token thì không có ví riêng mà nó sử dụng ví của đồng coin nền tảng, và phí giao dịch sẽ trừ vào coin nền tảng. Ví dụ như bạn lưu trữ LINK trên Ethereum thì khi bạn chuyển LINK sang ví khác, bạn sẽ bị trừ ETH như gas fee.

• Theo nguyên gốc, coin chỉ có thể đại diện cho 1 blockchain còn token có thể được phát hành trên nhiều blockchain tuỳ quyết định của dự án. Tuy nhiên, trên thực thế thì coin có thể được “đóng gói" (wrap) và phát hành trên blockchain khác. Ví dụ: ETH của Ethereum được đóng gói thành WETH (Wrapped Ether) và được sử dụng trên các blockchain khác như BNB Chain, Polygon, Avalanche...

Ứng dụng của Token

Hầu hết các token được thiết kế để sử dụng trong một dự án hoặc một ứng dụng phi tập trung (dApp). Khác với các đồng coin, token không được khai thác (mine), chúng được tạo ra và phân phối bởi các nhà phát triển dự án.

Khi token nằm trong tay người dùng, chúng có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau như mua, bán hoặc tham gia vào các hoạt động trong DeFi như stake, farm, cho vay, đi vay…

Lợi ích khi sử dụng token

Việc tạo ra và sử dụng token đem lại rất nhiều lợi ích khác nhau như:

• Tiết kiệm được nhiều thời gian, chi phí so với việc tạo ra blockchain trong khi đó bạn vẫn có thể sử dụng đầy đủ các tính năng của tiền điện tử trên các ứng dụng của mình.

• Khả năng bảo mật cao do được hưởng lợi ích bảo mật từ các blockchain gốc. Token rất khó bị tấn công, hacker muốn chiếm token cần xâm nhập vào blockchain. Tuy nhiên, quy mô của blockchain rất lớn và bảo mật cao nên rất khó bị tấn công.

Tuy nhiên, ngoài những lợi ích hấp dẫn thì token cũng sẽ có những nhược điểm và rủi ro như:

• Tính rủi ro rất lớn do biến động cực kỳ cao. Một token được sinh ra có giá cực kì cao có thể lên đến vài chục nghìn USD nhưng con số này cũng có thể nhanh chóng biến mất chỉ trong khoản thời gian ngắn.

• Token không có thanh khoản và uy tín cao như coin. Điều này làm hạn chế khả năng giao dịch mua bán trên các sàn giao dịch làm giảm đi tính linh hoạt của token.

• Không phải lựa chọn hàng đầu của nhà đầu tư mới. Điều này làm giảm đi số lượng giao dịch và tính sôi động của các giao dịch token.

Nên mua token ở đâu?

Bạn có thể mua được token ở nhiều hình thức khác nhau. Có thể mua trực tiếp từ các đợt ICO như crowdsale, public sale của các dự án. Ưu điểm ở hình thức này là giá bán thường rẻ hơn so với giá niêm yết. Tuy nhiên, để có nhiều lợi nhuận bạn cần có khả năng phân tích dự đoán để mua được những dự án tiềm năng. Sau khi đã mua được các token trên, cần chờ các token này phát hành trên các sàn giao dịch, lúc này có thể thực hiện được các giao dịch mua bán những token của mình.

Một hình thức khác có thể mua token là mua trên sàn giao dịch qua các đợt listing. Bạn nên lựa chọn những sàn giao dịch tập trung (CEX) để mua token như: Binance, OKX, Kucoin, Bitget nếu token bạn mong muốn mua được list ở các sàn trên. Ngoài ra, bạn có thể lựa chọn sàn giao dịch phi tập trung (DEX) như Uniswap, Pancakeswap,…

Để mua được token ở các hình thức trên, bạn cần chuyển tiền sang các ví điện tử tương thích với token mà bạn sẽ mua. Hãy kiểm tra kỹ ví điện tử của bạn để biết được chúng có hỗ trợ lưu trữ được những token bạn định mua hay không. Nếu chưa chọn được ví phù hợp, bạn có thể tham khảo các loại ví điện tử như Metamask, Trust Wallet, Phantom, … đây là những loại ví có hỗ trợ các token dựa trên các đồng tiền phổ biến như Bitcoin, Ethereum và nhiều loại tiền điện tử khác.

Có nên đầu tư vào token?

Có nên đầu tư vào token hay không? Đây là câu hỏi có lẽ được rất nhiều người đặt ra, nhất là những nhà đầu tư mới. Theo đó, tùy vào từng trường hợp mà bạn sẽ có những quyết định nên hoặc không nên.

Theo nhiều chuyên gia phân tích, với người mới tham gia vào thị trường tiền ảo này thay vì đầu tư vào token thì hãy tập trung vào coin. Bởi token là một lĩnh vực khá mạo hiểm trong tiền điện tử. Tuy khả năng sinh lời cực lớn nhưng kèm theo đó là tính rủi ro cũng cực kỳ cao.

Để đảm bảo được sự ổn định, ít biến động người đầu tư mới đầu tư vào coin sẽ có ít rủi ro hơn. Coin luôn có một sự ổn định về hiệu suất và có tính thanh khoản cao. Ngoài ra, coin rất phổ biến nên khi đầu tư vào coin các giao dịch mua bán sẽ xuất hiện nhiều hơn trên các sàn giao dịch. Điều này giúp bạn linh hoạt để tránh các rủi ro.

Với những nhà đầu tư lâu năm, có nhiều kinh nghiệm thích sự mạo hiểm và khả năng phân tích các biến động của thị trường tiền ảo, thì đầu tư vào token là một lựa chọn cực kỳ phù hợp và hấp dẫn. Hầu hết các token đều mang tính đầu cơ cao, đi kèm với rủi ro lớn.