Giao dịch tiền mã hóa là một hành trình đầy phấn khích nhưng cũng vô cùng khắc nghiệt. Đó là một miền đất hứa kỹ thuật số, nơi những cơ hội đổi đời có thể xuất hiện chỉ sau một đêm, nhưng cũng là một đấu trường 24/7 không bao giờ ngủ, nơi tài sản có thể bốc hơi trong chớp mắt.
Trong cơn bão táp của sự biến động điên cuồng và những cảm xúc tột độ, nhà giao dịch không thể tồn tại chỉ bằng sự may mắn hay lòng dũng cảm. Họ cần những công cụ chuyên nghiệp, và hai trong số những công cụ quan trọng nhất, được ví như hai chiếc mỏ neo sống còn, chính là lệnh chốt lời (take profit) và cắt lỗ (stop loss).
Stop loss: Tấm khiên chống lại sự biến động điên cuồng
Stop loss (cắt lỗ) là một lệnh bán tự động mà bạn đặt trước tại một mức giá thấp hơn giá vào lệnh. Nhiệm vụ của nó rất đơn giản: nếu thị trường đi ngược lại dự đoán của bạn và giá giảm xuống mức đó, lệnh sẽ tự động được kích hoạt để bán tài sản của bạn, giới hạn khoản thua lỗ ở mức bạn đã định trước.
Trong thị trường crypto, vai trò của stop loss còn trở nên quan trọng hơn gấp bội so với bất kỳ thị trường nào khác. Trước hết, nó là tấm khiên vững chắc nhất để chống lại sự biến động. Một cổ phiếu có thể mất vài tuần để giảm 10%, nhưng một đồng altcoin có thể mất giá trị tương tự chỉ trong vòng mười phút. Nếu không có một lệnh cắt lỗ tự động, một cú sập giá bất ngờ có thể gây ra thiệt hại không thể kiểm soát trước khi bạn kịp phản ứng.
Thêm vào đó, stop loss hoạt động như một người lính gác trung thành cho tài khoản của bạn. Thị trường crypto không có giờ đóng cửa, nó vận hành liên tục trên khắp các múi giờ. Một lệnh cắt lỗ sẽ bảo vệ bạn khỏi những "cú sập nửa đêm" khi bạn đang ngủ, đảm bảo rằng bạn sẽ không thức dậy với một tài khoản đã bị chia hai, chia ba. Về mặt tâm lý, nó giúp bạn chống lại cái bẫy "tay kim cương" (diamond hands) một cách mù quáng, tránh việc gồng lỗ một vị thế xấu với hy vọng hão huyền, để rồi chứng kiến tài sản của mình tan biến.
Ví dụ, bạn mua Ethereum (ETH) ở giá 4.000 đô la. Dù tin vào tiềm năng của nó, bạn biết thị trường luôn tiềm ẩn rủi ro. Bạn quyết định chỉ chấp nhận mất 200 đô la cho vị thế này và đặt một lệnh stop loss ở 3.800 đô la. Đêm đó, một tin tức xấu từ thị trường châu Mỹ khiến giá ETH sập mạnh xuống 3.000 đô la. Tuy nhiên, lệnh của bạn đã được kích hoạt và bán ETH ở 3.800 đô la, giúp bạn thoát khỏi một cú lỗ thảm khốc.
Đọc thêm: Layer 2 là gì? Ưu và nhược điểm của các dự án Layer 2 ở thời điểm hiện tại
Take profit: Gặt hái lợi nhuận trước khi lòng tham cuốn trôi
Ngược lại với stop loss, take profit (chốt lời) là một lệnh bán tự động được đặt tại một mức giá cao hơn giá vào lệnh. Mục đích của nó là khóa lợi nhuận khi giá đã đạt đến mục tiêu mà bạn kỳ vọng, trước khi thị trường có cơ hội đảo chiều.
Công cụ này là liều thuốc giải độc cho lòng tham, một cảm xúc cực kỳ nguy hiểm trong không gian crypto. Thị trường này đầy rẫy những câu chuyện về các đồng coin tăng giá gấp 10, thậm chí 100 lần, điều này gieo vào tâm trí nhà giao dịch một sự tham lam vô độ.
Khi đang có lãi, rất nhiều người chần chừ không bán vì sợ "mất cơ hội giàu to", để rồi ngậm ngùi nhìn giá sụp đổ và lợi nhuận bốc hơi. Lệnh take profit sẽ hành động một cách kỷ luật, giúp bạn hiện thực hóa lợi nhuận theo đúng kế hoạch đã vạch ra.
Trong một thị trường biến động như crypto, một vị thế đang có lãi lớn có thể trở thành một vị thế thua lỗ chỉ trong vài giờ. Việc đặt lệnh chốt lời đảm bảo rằng bạn thực sự "gặt hái" được thành quả của mình. Lợi nhuận trên màn hình không có ý nghĩa gì cho đến khi nó nằm an toàn trong ví của bạn.
Ví dụ, bạn mua một altcoin X ở giá 1 đô la sau khi phân tích kỹ thuật cho thấy một vùng kháng cự mạnh ở 1.50 đô la. Dù cộng đồng đang lạc quan rằng nó có thể lên tới 5 đô la, bạn vẫn tuân thủ kế hoạch và đặt một lệnh take profit ở 1.50 đô la. Khi giá chạm đến mốc đó, lệnh của bạn được thực thi, mang về lợi nhuận 50%. Vài giờ sau, một tin đồn tiêu cực lan truyền và đồng coin đó sập mạnh về 0.80 đô la. Nhờ lệnh chốt lời, bạn đã bảo vệ được thành quả của mình thay vì bị cuốn vào vòng xoáy thua lỗ.
Đọc thêm: Điểm khác biệt giữa vị thế mua (long) và vị thế bán (short) trên thị trường là gì?
Kỷ luật thép cho miền đất hứa kỹ thuật số
Khi kết hợp với nhau, take profit và stop loss cho phép bạn xác định tỷ lệ rủi ro và lợi nhuận (risk:reward) cho mọi giao dịch. Trong crypto, nơi tiềm năng lợi nhuận rất lớn, bạn có thể tìm thấy những cơ hội với tỷ lệ 1:3, 1:4 hoặc cao hơn. Điều này có nghĩa là bạn có thể sai nhiều hơn đúng nhưng vẫn kiếm được tiền về lâu dài. Đây chính là lợi thế toán học giúp các nhà giao dịch chuyên nghiệp tồn tại.
Tóm lại, trong đấu trường khắc nghiệt và không ngừng nghỉ của tiền mã hóa, stop loss và take profit không phải là những lựa chọn tùy chọn, chúng là những quy tắc sinh tồn. Chúng là công cụ để chế ngự hai cảm xúc mạnh nhất là sợ hãi và tham lam, vốn được khuếch đại lên nhiều lần trong không gian này.
Ai cũng có thể mơ về những khoản lợi nhuận đổi đời, nhưng chỉ những người có đủ kỷ luật để bảo vệ vốn của mình bằng lệnh cắt lỗ và hiện thực hóa lợi nhuận bằng lệnh chốt lời mới có thể hy vọng đi đến cuối cuộc hành trình.
