Ngoại hối "On-chain": Biên giới mới của stablecoin, thị trường tỷ đô đang chờ bùng nổ

Cơ sở hạ tầng tài chính toàn cầu quan trọng đang chuẩn bị chuyển mình, và stablecoin chính là nền tảng cho sự dịch chuyển này. Thị trường ngoại hối (FX) trị giá hàng nghìn tỷ đô la sẽ là nơi cuộc cách mạng này bắt đầu.

Quy mô khổng lồ của thị trường FX

Trước hết, cần nhận thấy quy mô của cơ hội này. Bạn có thể đã nghe nhiều, nhưng thị trường ngoại hối thực sự là một "người khổng lồ". Theo thống kê, khối lượng giao dịch FX toàn cầu đã đạt mức 9,6 nghìn tỷ đô la mỗi ngày vào năm 2025. Con số này đủ để nhấn mạnh tầm quan trọng của thị trường này.

FX: Biên giới tiếp theo cho stablecoin

Để stablecoin thực sự hoàn thành lời hứa trở thành phương tiện thanh toán kỹ thuật số phổ quát, chúng phải loại bỏ hoàn toàn ma sát hiện tại trong việc chuyển đổi giữa các loại tiền tệ. Điều này đòi hỏi một lớp giao dịch ngoại hối (FX) trên chuỗi (on-chain) mạnh mẽ và hiệu quả.

Lấp đầy khoảng trống thanh toán xuyên biên giới 

Các giao dịch thanh toán quốc tế, trả lương toàn cầu hay kiều hối đều cần được chuyển đổi thành stablecoin hoặc tiền pháp định (fiat) địa phương. Nếu không có cơ chế FX on-chain hiệu quả, người dùng buộc phải quay lại với hệ thống tài chính truyền thống chậm chạp.

Tách FX khỏi mạng lưới thanh toán 

Việc sử dụng thẻ stablecoin neo theo đồng đô la Mỹ (ví dụ: thẻ USDC) bên ngoài nước Mỹ vẫn còn đắt đỏ, do các mạng lưới thẻ vẫn thu phí FX khi chuyển đổi sang tiền fiat địa phương. FX on-chain có tiềm năng tách biệt tài sản cơ sở khỏi lớp chuyển đổi tốn kém của mạng lưới thanh toán.

Cho phép thanh toán phổ quát 

Các ứng dụng thương mại phổ thông hay các tác nhân Trí tuệ Nhân tạo (AI agent) thế hệ mới vận hành qua các giao thức như x402 không thể quản lý các quỹ chứa mọi loại stablecoin. Các thương nhân cần có khả năng chấp nhận bất kỳ stablecoin nào và được chuyển đổi ngay lập tức, tự động sang stablecoin nội địa mà họ ưa thích.

Hợp lý hóa thanh toán thương mại toàn cầu 

Hệ thống tài chính thương mại truyền thống rất chậm chạp, dựa nhiều vào giấy tờ và các bên trung gian như ngân hàng, Thư tín dụng (L/C). Khi các tài liệu chuỗi cung ứng và tài sản thế giới thực được đưa lên chuỗi, việc thanh toán cũng cần phải phát triển. FX on-chain là mảnh ghép còn thiếu, cho phép chuyển đổi tiền tệ tức thì, chi phí thấp, để hàng hóa và thanh toán có thể được thanh toán đồng thời thông qua cơ chế Giao hàng đối ứng Thanh toán (Delivery-versus-Payment).

Đọc thêm: Đồng sáng lập Tether dự đoán mọi loại tiền tệ sẽ trở thành stablecoin vào năm 2030

Sự phức tạp mới từ FX stablecoin

Trong hệ sinh thái tài sản kỹ thuật số, ngoại hối không chỉ là một vấn đề đơn lẻ mà là một hệ thống đa chiều cần được thiết kế lại. FX Stablecoin mang đến những phức tạp mới, mỗi khía cạnh lại đại diện cho một biên giới đổi mới riêng biệt:

FX giữa các stablecoin neo theo USD (ví dụ: USDT <=> USDC) 

Đây là phân khúc phát triển nhất, cho thấy FX on-chain đã có thể hoạt động trên quy mô lớn. Đơn cử, nhóm thanh khoản USDC/USDT trên Uniswap đã xử lý hơn 11 tỷ đô la giao dịch trong 30 ngày qua, cho thấy tiềm năng của các thị trường kỹ thuật số thanh khoản cao, ma sát thấp.

FX giữa các stablecoin đa tiền tệ (ví dụ: USDC <=> EURC) 

Biên giới tiếp theo là tạo điều kiện trao đổi liền mạch giữa các stablecoin neo theo các loại tiền pháp định khác nhau. Việc xây dựng các nhóm thanh khoản sâu, bền vững cho các cặp tiền này là yếu tố then chốt để tái tạo, và cuối cùng là cải thiện, hiệu quả của các mạng lưới FX liên ngân hàng truyền thống.

FX giữa fiat <=> stablecoin (ví dụ: USD <=> USDC) 

Thường được gọi là “cầu nối vào/ra” (on/offramp), phân khúc này kết nối tài chính truyền thống với nền kinh tế on-chain. Thành công của nó phụ thuộc vào việc thiết lập một cơ sở hạ tầng tuân thủ, an toàn và có thể mở rộng, quản lý được sự phức tạp về quy định và vận hành của việc chuyển đổi từ fiat sang kỹ thuật số trên quy mô toàn cầu.

Tổng hòa lại, các lớp này tạo nên nền tảng của một kiến trúc FX mới, mở rộng ngoài việc chỉ là chuyển đổi tiền tệ để cho phép thanh toán lập trình được, hoạt động 24/7 cho nền kinh tế kỹ thuật số.

Cơ hội bứt phá cho nhà đổi mới

Giải quyết thách thức FX ba chiều này — giữa các stablecoin neo USD, giữa các stablecoin đa tiền tệ, và chuyển đổi fiat sang stablecoin — là điều cốt yếu cho sự chấp nhận hàng loạt của stablecoin. Việc giải quyết nó không chỉ cho phép chuyển giao giá trị không ma sát mà còn mở ra một thế hệ cơ hội kinh doanh quy mô hạ tầng mới cho các nhà đổi mới on-chain và DeFi.

Xây dựng các sàn thanh khoản đa stablecoin

Cơ hội rõ ràng nhất nằm ở việc phát triển cơ sở hạ tầng thanh khoản hiệu quả về vốn cho FX giữa các stablecoin đa tiền tệ (ví dụ: USDC <=> EURC). Điều này đòi hỏi phải tái thiết kế các Mô hình tạo lập thị trường tự động (AMM) và các mô hình thanh khoản có khả năng xử lý các giao dịch giá trị lớn với độ trượt giá tối thiểu giữa các stablecoin neo theo các loại tiền fiat khác nhau. Các nền tảng như vậy sẽ cạnh tranh hiệu quả với, và cuối cùng là bổ sung cho, các bàn giao dịch FX OTC truyền thống, định vị DeFi là một giải pháp thay thế khả thi cho ngoại hối cấp tổ chức.

Đọc thêm: Tether và Antalpha hợp tác huy động 200 triệu USD để tích lũy vàng Onchain

Hoàn thiện cầu nối On/Offramp cấp tổ chức

Lớp chuyển đổi giữa fiat và stablecoin vẫn là một trong những lĩnh vực được quản lý và đòi hỏi nhiều hoạt động vận hành nhất trong hệ sinh thái. Xây dựng các cầu nối tuân thủ, có thể mở rộng và thông lượng cao đại diện cho một yếu tố then chốt để thúc đẩy sự chấp nhận của các tổ chức. Những dịch vụ này sẽ tạo thành cổng tài chính đáng tin cậy, kết nối thị trường vốn truyền thống với tài sản kỹ thuật số, tạo điều kiện cho sự di chuyển an toàn của thanh khoản vào và ra khỏi nền kinh tế on-chain.

Phát triển lớp trừu tượng hóa thanh toán 

Ở lớp ứng dụng, các nhà đổi mới có thể đơn giản hóa thanh toán toàn cầu bằng cách trừu tượng hóa sự phức tạp của FX khỏi người dùng cuối. Điều này có thể ở dạng phần mềm trung gian tự động thực hiện các chuyển đổi FX on-chain tại thời điểm thanh toán, giảm ma sát và mở rộng phạm vi tiếp cận toàn cầu. Bằng cách nhúng FX on-chain trực tiếp vào logic thanh toán, các doanh nghiệp có thể cung cấp thanh toán tức thì, không phụ thuộc vào loại tiền tệ, một yếu tố khác biệt quan trọng trong làn sóng thương mại kỹ thuật số tiếp theo.

Liệu các nhà phát triển Việt Nam có nắm bắt cơ hội này để xây dựng các giải pháp FX on-chain tiên phong trên thị trường quốc tế?

Ghi chú: Bài viết trên được biên soạn lại từ bài phân tích thị trường mới của Haonan, Haonan là đồng sáng lập và CEO của nền tảng Codex PBC.